Guidelines

Uit de analyse van alle verzamelde wetenschappelijke onderzoeken, wereldwijd, hebben we de volgende design guidelines en tips & tricks kunnen destilleren.

Ontwerp in functie van een vlotte montage en demontage

Zorg ervoor dat het meubel of de afwerking gemakkelijk te installeren en na gebruik opnieuw af te breken is. Dit kan de assemblage- en ontmantelingstijd, alsook de milieu-impact van de constructie- enontmantelingsfase aanzienlijk reduceren.

Besteed reeds bij het ontwerp voldoende aandacht aan de verbindingen

Het type verbindingen en hun plaatsing kunnen een belangrijke impact hebben op het gemak van montage en demontage van een winkelmeubel of winkelafwerking.

Zet de juiste materialen in op de juiste plaats

Bepaalde materialen met een relatief hoge milieu-impact kunnen wel andere belangrijke voordelen hebben (vb. technisch, akoestisch, levensduur, …) en zijn in bepaalde omstandigheden dus wel te verantwoorden, ook wat betreft milieu-impact. Vb. keramische tegels hebben grote initiële milieu-impact, maar hebben ook lange levensduur en moeten gedurende 60 jaar niet vervangen worden in tegenstelling tot tapijttegels, die kleinere initiële milieu-impact hebben, maar die reeds na 10 jaar vervangen moeten worden. 

Ontwerp, waar mogelijk, met universeel beschikbare (standaard)componenten

Dit vergemakkelijkt de reparatie, maakt componenten onderling verwisselbaar en verlengt de levensduur van het meubel of de winkelinrichting. Tevens reduceert het productie- en bouwafval. Denk bvb. aan meubelbeslag dat vlot verkrijgbaar is en dus ook vlot vervangen kan worden, of aan standaardformaten voor vloer- en wandtegels. 

Deel grote volumes op in kleinere modules (modulair concept)

Het werken met deelmodules in een meubel of afwerking laat toe om onderdelen gemakkelijk te vervangen en reduceert de logistieke impact en de hoeveelheid benodigde primaire grondstoffen voor de productie van nieuwe onderdelen. Het vervangen van deelmodules verlengt ook de levensduur van het gehele meubel of de afwerking.

Verkies enkelvoudige, zuivere materialen boven samengestelde materialen

Voor de productie van bvb. laminaten en samengestelde plaatmaterialen is er lijm nodig, die eventueel aanleiding kan geven tot emissies van VOC’s tijdens productie en gebruik. Bovendien kan deze lijm zorgen voor een complexere materiaalscheiding op het einde van de levensduur. Over het algemeen behouden enkelvoudige materialen ook beter hun waarde op lange termijn (bvb. massief plaatmateriaal t.o.v. laminaat).

Lijst de functies van de winkelinrichting (incl. meubilair) op en onderzoek welke functies geoptimaliseerd / samengevoegd / weggelaten / vervangen / anders gebruikt / gevirtualiseerd kunnen worden

Kan het bvb. zinvol zijn om de presentatiefunctie van het meubel te combineren met een zitfunctie en aldus materiaal/transportvolume te besparen (multifunctionaliteit)? Welke functies kunnen vervangen worden door een dienst (bvb. gebruik in plaats van bezit) of kunnen ‘gevirtualiseerd’ worden, waardoor er minder ‘fysieke’ grondstoffen gebruikt dienen te worden?  Denk bvb. aan een spiegel die het kledingstuk ‘mapt’ op je lichaam, waardoor een fysieke paskamer overbodig wordt.

Anticipeer op een latere functiewijziging van de winkelinrichting of het winkelmeubel

Het is mogelijk dat een winkelmeubel of –afwerking in de loop van de tijd een andere functie toegewezen krijgt. Door hierop bij het ontwerp reeds in te spelen (bvb. door middel van een aanpasbare of uitbreidbare inrichting), kan het meubilair of de afwerking langer in gebruik blijven, zonder dat er grote verbouwingen of vervangingen uitgevoerd hoeven te worden. Denk hierbij aan modulair opgebouwd en verplaatsbaar meubilair en beweegbare gebouwelementen, zoals plooiwanden, wegneembare wanden en draai-/schuifwanden.

Gebruik materialen met een lange levensduur in combinatie met nieuwe businessmodellen

Een retailomgeving wordt vaak getypeerd door snelle verandering, waarbij veel meubilair of afwerking alleen al omwille van de uitstraling vervangen wordt, lang voor het versleten is.  Bedrijfsmodellen, die rekening houden met later hergebruik/redistributie (al dan niet door andere gebruikers) en die toelaten om meubilair en/of afwerking voor een bepaalde periode te gebruiken en dan in te zetten in een andere winkel, kunnen de levensduur van het materiaal verlengen en zo de milieu-impact verlagen.

Streef ernaar hoogwaardig meubilair of vloer-, plafond-, wandafwerking te creëren waar gebruikers aan gehecht raken

Creëer een emotionele band, maak de (meubel)oplossing mooi en aantrekkelijk en/of zorg ervoor dat het meubel/de afwerking waardig ouder wordt (bvb. gebruik materialen die mooier worden doorheen de tijd). Op die manier is men minder geneigd om snel het meubel of de afwerking te veranderen.