Materiaalefficiëntie
Zet materialen slim in
Hoe kunnen we het winkelconcept en de winkelinrichting slimmer ontwerpen en opbouwen, met minder materiaal en met minder materiaalsoorten?
Zet de juiste materialen in op de juiste plaats.
Bepaalde materialen met een relatief hoge milieu-impact kunnen wel andere belangrijke voordelen hebben (vb. technisch, akoestisch, levensduur, …) en zijn in bepaalde omstandigheden dus wel te verantwoorden, ook wat betreft milieu-impact. Vb. keramische tegels hebben grote initiële milieu-impact, maar hebben ook lange levensduur en moeten gedurende 60 jaar niet vervangen worden in tegenstelling tot tapijttegels, die kleinere initiële milieu-impact hebben, maar die reeds na 10 jaar vervangen moeten worden.
Lees meerStreef ernaar de hoeveelheid materialen/grondstoffen, die nodig zijn om de winkelinrichting en het meubilair te concipiëren, zoveel mogelijk te beperken.
Hoe minder materiaal er nodig is, hoe kleiner de totale impact op het leefmilieu.
Probeer materialen/onderdelen weg te laten of materiaal te herverdelen in functie van waar het echt nodig is.
Zo kan je overwegen om enkel een afwerking te plaatsen waar het echt nodig is, bvb. in het zicht van klanten en personeel of op plaatsen, die vaak aangeraakt worden en dus krasbestendiger moeten zijn, zoals werktabletten, de kassazone, waar de producten gescand en verpakt worden, en de vloerbedekking, of die vocht- of vlekgevoeliger zijn.
Beperk zoveel mogelijk de diversiteit van de gebruikte materialen in de totale winkelinrichting, maar ook in het afzonderlijke meubilair of de plafond-, wand- of vloerafwerking.
Streef naar een zo min mogelijk aantal materiaalsoorten. Dit vereenvoudigt o.a. de materiaalscheiding bij ontmanteling en de afvalverwerking (hergebruik of recyclage) na gebruik van de materialen.
Ontwerp en groepeer onderdelen zoveel mogelijk in uniforme materiaalclusters.
Dit vereenvoudigt de montage en demontage van het meubel of de afwerking.
Niet overdimensioneren.
Ga voor geoptimaliseerde constructies en plaatdiktes. Kies voor een maximale functionaliteit met een minimum aan materiaal.
Lees meerGeef voorkeur aan lichtgewicht materialen.
Streef naar een lichtere en compactere (meubel)oplossing zonder aan gebruikscomfort in te boeten. Meubilair en bouwoplossingen met een lager gewicht zorgen voor lichtere vrachten en dus minder energieverbruik tijdens het transport en de installatie, maar zorgt ook voor een verlaagd risico op rugklachten bij (ver)plaatsing.
Ontwerp het meubel of de bouwoplossing zodanig dat het afval bij productie en verwerking minimaal is.
Hoe minder afval tijdens de productie, hoe minder materiaal er geproduceerd moet worden en hoe kleiner de milieu-impact van de productiefase (minder grondstoffen nodig en minder afvalverwerking). Zorg er bijkomend voor dat het restmateriaal zoveel mogelijk heringezet kan worden in het productieproces (vb. restafval van baksteen bij versnijden wordt opnieuw in het kleimengsel gebruikt). Op die manier worden de ingezette grondstoffen zo efficiënt mogelijk gebruikt. Zorg er ook voor dat tijdens de installatie van de materialen in de winkel de hoeveelheid bouwafval beperkt blijft. Dit kan bvb. door plaatmaterialen optimaal te verzagen (in de fabriek of op de werf) en reeds in de ontwerpfase rekening te houden met de typische standaardafmetingen van plaat- en andere materialen.
Ontwerp, waar mogelijk, met universeel beschikbare (standaard)componenten.
Dit vergemakkelijkt de reparatie, maakt componenten onderling verwisselbaar en verlengt de levensduur van het meubel of de winkelinrichting. Tevens reduceert het productie- en bouwafval. Denk bvb. aan meubelbeslag dat vlot verkrijgbaar is en dus ook vlot vervangen kan worden, of aan standaardformaten voor vloer- en wandtegels.
Ga na of prefabricatie van de winkelinrichting mogelijk en nuttig is.
Prefabricatie of het monteren van bouwcomponenten voorafgaand aan de installatie in de winkel heeft voordelen wanneer het gaat over kwaliteitscontrole, uniformiteit van de componenten, vermindering van bouwafval, opdrijven van de bouwsnelheid op de werf en kostprijs.
Ontwerp in functie van een vlotte montage en demontage.
Zorg ervoor dat het meubel of de afwerking gemakkelijk te installeren en na gebruik opnieuw af te breken is. Dit kan de assemblage- en ontmantelingstijd, alsook de milieu-impact van de constructie- enontmantelingsfase aanzienlijk reduceren.
Anticipeer op latere vervangingen, ontmanteling, hergebruik en/of recyclage door al in het ontwerp omkeerbare klikverbindingen, breuklijnen e.d. te integreren.
Dit vergemakkelijkt de vervanging en de recuperatie van de verschillende onderdelen en grondstoffen op het einde van de levensduur. Bovendien vergemakkelijkt het de montage en demontage en verkort het de (de)montagetijd.
Deel grote volumes op in kleinere modules (modulair concept).
Het werken met deelmodules in een meubel of afwerking laat toe om onderdelen gemakkelijk te vervangen en reduceert de logistieke impact en de hoeveelheid benodigde primaire grondstoffen voor de productie van nieuwe onderdelen. Het vervangen van deelmodules verlengt ook de levensduur van het gehele meubel of de afwerking.