De ultieme winkelbeleving creëren in lijn met de merkidentiteit en waar die voor staat, staat vandaag de dag centraal bij het creëren van een nieuwe winkelomgeving. Maar in hoeverre wegen ook ecologische motieven door? Om te komen tot een duurzamere winkelinrichting, moeten alle fasen van de levenscyclus van de inrichting geanalyseerd worden en moet onderzocht worden welke ingrepen hiertoe kunnen bijdragen. Al in de ontwerpfase van een product en bij het selecteren van de meest geschikte materialen dringt een ‘ecodesign mindset’ zich op. Studies tonen namelijk aan dat 80 tot 90% van de totale milieu-impact van een product al in de ontwerpfase bepaald wordt door het ontwerp en de materialisatie. Onze rol en impact als ontwerper zijn dus niet te onderschatten! Ecodesign richtlijnen en het consequent toepassen ervan kunnen ontwerpers helpen om al vroegtijdig ontwerpbeslissingen te nemen die de totale milieu-impact gunstig beïnvloeden. En uiteraard zijn deze richtlijnen ook nuttig voor meubilair en wand-, vloer- en plafondafwerking in een retailcontext die met een typische levensduur van slechts 5 tot 7 jaar vaak afgedankt worden lang voor ze ook daadwerkelijk versleten zijn.
De milieu-impact van een winkelinrichting wordt in zeer belangrijke mate bepaald door:
- welke materialen gebruikt worden,
- hoe duurzaam deze materialen zijn,
- hoe efficiënt de materialen ingezet worden in de ontwerpfase,
- welke levensduur de winkelinrichting heeft,
- het nodige onderhoud van de materialen,
- de mate van hergebruik die de winkelinrichting toelaat (integraal/op componentniveau/op materiaalniveau),
- hoe het ontwerp de milieukosten van het transport minimaliseert,
- hoe slim het interieur/de winkelinrichting ontworpen is,
- de mate, waarin bepaalde winkelinrichting of functies/onderdelen van meubels ‘gevirtualiseerd’ kunnen worden, waardoor het aandeel aan gebruikte materialen verkleint.
Verschillende stappen kunnen leiden tot een meer duurzame winkelinrichting. Het streefdoel en de uitdaging als ontwerper zijn uiteraard om meer ecologische meubels en vloer-, wand- en plafondafwerkingen te ontwerpen zonder afbreuk te doen aan de visuele en sensorische kwaliteiten ervan. We baseren ons voor het opstellen van ecodesignrichtlijnen enerzijds op het Lifecycle Design Strategies wheel (LiDS-wheel)om verschillende ecodesignstrategieën in kaart te brengen. Anderzijds gebruiken we de verschillende stappen, die een meubel of winkelinrichting doorloopt tijdens zijn volledige levenscyclus, als houvast om de strategieën in kaart te brengen.
Bron: het ‘LiDS wheel’ werd ontwikkeld aan de TU Delft, NL, 1997 door H. Bezet en C. van Hemel
In het LiDS wheel komen 8 ecodesignstrategieën aan bod. Binnen deze strategieën passen een hele reeks ecodesignrichtlijnen.